0
Wirus PRRS stale jest potężnym problemem
Mimo lat badań i gromadzenia doświadczeń w badaniu wirusa PRRS, choroba stale stwarza poważne problemy ekonomiczne niemal w każdym kraju. Ostatnie wyniki badań zawierają szacunki strat w produkcji ponoszonych przez producentów amerykańskich na poziomie 664 mln dolarów rocznie (Holtkamp i wsp. 2013). Jest to wzrost z 560 mln dolarów wykazanych w analizach opublikowanych w 2005 roku (Neumann i wsp., 2005). W przybliżeniu 40% tego wzrostu przypada na inflację lecz wirus PRRS stale jest potężnym problemem do rozwiązania, a postęp w redukcji strat z nim związanych nie następuje.
Struktura strat w USA przesuwa się z tuczu na stada loch
Od 2005 roku obserwuje się pewien postęp w ograniczaniu strat związanych z zakażeniami u warchlaków i tuczników lecz poprawa ta jest niwelowana przez coraz większe straty w stadach loch. W badaniach z roku 2005 straty w stadach podstawowych stanowiły 12% wszystkich kosztów PRRS. Obecnie element ten wynosi aż 45% wszystkich strat.
W odniesieniu do całego stada loch w USA, włączając w to stada zakażone i wolne od PRRS, wydajność rozrodu zmniejszyła się o 1,44 prosięcia odsadzonego na lochę, na rok, co przekłada się na straty 8,3 mln świń na rok. Roczny koszt związany ze zmniejszoną wydajnością rozrodu szacuje się na 302 mln dolarów. Całkowite roczne koszty producentów tuczników oszacowano na 362 mln dolarów.
Co zmieniło się od 2005 roku? Wyjaśnienia opierają się na spekulacjach ponieważ precyzyjne dane nie są dostępne. Podkreśla to istotne braki w naszej wiedzy i możliwościach monitorowania postępów w zwalczaniu wirusa PRRS. Metody wykorzystywane do eliminacji wirusa ze stad loch, i do zwiększenia prawdopodobieństwa produkcji prosiąt wolnych od wirusa, w stadach zakażonych PRRSV uległy znacznej ewolucji. W USA eliminacja krążenia wirusa w stadach podstawowych po wybuchu PRRS, przez zastosowanie szczepień, zakażanie lokalnym, zjadliwym szczepem wirusa, zamykanie stada dla remontu, ograniczanie mieszania miotów, umożliwiła odsadzanie grup prosiąt wolnych od PRRSV. Te strategie mogły również wpłynąć na wydajność stad loch, lub zmniejszyć występowanie i nasilenie objawów w przypadkach PRRS w stadach loch i tuczarniach. Pojawienie sie chorób związanych z PCV2 i powszechne użycie szczepionek przeciw PCV2 od 2005 roku również mogło wpłynąć na straty przypisywane PRRS ale nie wiadomo do jakiego stopnia.
Jak oszacowano straty w stadach loch?
Do oceny strat w produkcji związanych z zakażeniami wirusem PRRS posłużono się badaniami ankietowymi przeprowadzonymi wśród 26 amerykańskich lekarzy weterynarii. Pytania dotyczyły występowania i wpływu zakażeń PRRSV, danych produkcyjnych (2005-2010) z 80 komercyjnych stad loch i 639 grup świń o znanym statusie odnośnie PRRS.
Aby zbadać długofalowy efekt zakażenia PRRSV i wybuchu choroby na wydajność produkcji, opracowano klasyfikację stad loch. Opierała się ona na 1) statusie infekcji PRRSV, 2) informacji czy w ostatnich 12 miesiącach w stadzie był jeden czy więcej wybuchów PRRS i kiedy do tego doszło w tym okresie, 3) statusie infekcji PRRSV bezpośrednio przed wybuchem (Ryc. 1). Włączenie statusu zakaźnego bezpośrednio przed wybuchem pozwoliło na porównanie strat w stadach wolnych od PRRSV (pierwszy wybuch) do strat w stadach gdzie PRRSV był poprzednio wykryty i istniał pewien poziom odporności (powtórny wybuch). Stada zakażone pogrupowano na podstawie kryteriów AASV/PRRS-CAP na kategorie: I (PRRSV dodatnie, niestabilne) i II (PRRSV dodatnie, stabilne). Stada wolne od PRRSV zaliczono do kategorii III (warunkowo ujemne) i IV (ujemne) (Holtkamp i wsp. 2011)
Ryc.1. Klasyfikacja stad loch pod względem statusu PRRS.
Straty w stadach loch
Szacunki strat w produkcji w stadach loch wywołane zakażeniem PRRSV opracowane na wynikach analizy ankiet lekarzy weterynarii i analizy danych produkcyjnych są zawarte w tabeli 1.
| Kategoria | Źródło | Wartości wg. kategorii PRRSV | Różnica w stosunku do BH-A | ||||||
| BH-A | BH-B | BH-C | BH-D | BH-B | BH-C | BH-D | |||
| Prosięta żywo urodzone/miot | Ankieta | 12,14 | 10,59 | 11,23 | 10,74 | -1,55 | -0,91 | -1,40 | |
| Dane produkcyjne | 11,6a | 10,6b | 11,2c | 11,0d | -1,0 | -0,4 | -0,6 | ||
| Śmiertelność przed odsadzeniem (% żywo urodzonych) |
Ankieta | 11,0% | 17,0% | 14,0% | 16,0% | +6,0% | +3% | +5% | |
| Dane produkcyjne | 12,2%a | 18,0%b | 12,6%a | 13,7%c | +5,8% | +0,4% | +1,5% | ||
| Liczba miotów urodzonych/kryta locha/rok | Ankieta | 2,36 | 2,09 | 2,21 | 2,13 | -0.27 | -0.15 | -0.23 | |
| Dane produkcyjne | 2.45a | 2.33b | 2.39b | 2.38b | -0,12 | -0,06 | -0,07 | ||
| Prosięta odsadzone/kryta locha/rok | Ankieta | 25,5 | 18,4 | 21,2 | 19,2 | -7,1 | -4,3 | -6,3 | |
| Dane produkcyjne | 25,0 | 20,3 | 23,4 | 22,6 | -4,7 | -1,6 | -2,4 | ||
Wartości oznaczone różnymi literami (a, b, c, d) są istotnie różne (< 0.05)
Analiza statystyczna nie została przeprowadzona dla dla warotści nieoznaczonych literowo.
Tab. 1. Szacunki wpływu PRRSV na produkcję w różnych kategoriach ferm, na podstawie badania ankietowego i analizy danych produkcyjnych.
Największy wpływ PRRSV na wydajność produkcji, w porównaniu do stad wolnych od PRRSV (BH-A), zaobserwowano w stadach uprzednio naiwnych (BH-B). Liczba prosiąt odsadzonych w przeliczeniu na krytą lochę/rok, w roku następującym po roku kiedy doszło do wybuchu wyniosła 7,1 (badanie ankietowe i wyniki produkcji) i była o 4,7 prosiąt niższa (na podstawie wyników produkcji) niż w stadach BH-A.
