Biegunka u nowonarodzonych prosiąt: przyczyny i główne czynniki

W tym artykule omówiono najczęstsze przypadki i przyczyny występowania biegunek. Kolejne artykuły będą dotyczyły strategii zapobiegania występowania chorób, wytycznych dotyczących szczepień, czyszczenia i dezynfekcji oraz szeroko pojętej bioasekuracji. Sprawdzimy jaki wpływ na występowanie biegunek ma żywienie loch w okresie okołoporodowym. A cykl artykułów zakończymy opisem leczenia, które należy wdrożyć w przypadku wybuchu choroby.

Jak często biegunka występuje u nowonarodzonych prosiąt?

Czterej specjaliści uważają, że jest to istotny problem w stadach trzody chlewnej.

Jeśli chodzi o zapadalność to Ackerman, Cantín, Guedes i Vraeghe zgadzają się, że biegunki u nowonarodzonych prosiąt występują często na fermach świń, a tendencja w ostatnich latach jest wzrostowa.

Cantín podaje, że biegunka noworodków występuje najczęściej od 2 do 6-7 dnia życia i może dotyczyć 80-90% prosiąt na chlewni. Choroba występuje u loszek, z częstością przekraczającą 50%, występuje również u loch wieloródek z częstością 30-35%. U wieloródek problem dotyczy głównie loch po drugim i szóstym porodzie. Choroba zwykle występuje z wodnistą biegunką, możemy zaobserwować brudne i odwodnionymi prosięta leżące jedno na drugim na poduszce grzewczej (tak jak widać na zdjęciu 1) lub na leżącej maciorze.

Zarówno Cantín jak i Vraeghe przypisują loszkom wyższy procent zachorowań.

Choroba wywoływana przez wiele czynników

Czterej specjaliści podkreślają wieloczynnikowy charakter biegunki i znaczenie postawienia właściwej diagnozy, rozróżniając biegunkę, która może być związana ze środowiskiem, zarządzaniem lub odżywianiem, a biegunką wywołaną czynnikami zakaźnymi.

Vraeghe wyjaśnia w bardzo opisowy sposób ideę równowagi między presją zakaźną a środkami zapobiegawczymi dotyczącymi zarządzania, szczepień, higieny itp. Są chlewnie, w których biegunka jest kontrolowana przez długi czas, a następnie, bez widocznych przyczyn, biegunka wraca. Dzieje się tak, ponieważ ta równowaga została zachwiana. Podobnie są gospodarstwa, które stosują niewiele środków zapobiegawczych, a mimo to udaje się uniknąć biegunki. W niektórych gospodarstwach jest to znacznie trudniejsze, nawet po wdrożeniu wielu środków. Dzieje się tak, ponieważ ta równowaga między presją zakaźną, odpornością, genetyką, żywieniem, środowiskiem itp. jest wyjątkowa dla każdego gospodarstwa, dla każdej chlewni.

Jakie są najczęściej diagnozowane czynniki zakaźne?

Guedes podkreśla, że głównym wyzwaniem jest zdiagnozowanie czynnika etiologicznego, ponieważ w chlewniach bardzo często spotyka się infekcje mieszane z co najmniej dwoma czynnikami. Wskazuje, że bardzo ważne jest, aby pamiętać o stosowaniu technik histopatologicznych, które pozwalają określić rodzaj spowodowanej zmiany, a tym samym określić czynnik pierwotny. Technika ta nie jest specyficzna, ale jest bardzo czuła i może nas doprowadzić do zdiagnozowania głównego problemu, a nawet do znalezienia zmian i bezpośredniej walki z czynnikiem, który je wywołuje. Skupianie się tylko na znalezionych czynnikach, a nie na występujących zmianach chorobowych, może prowadzić do błędów.

Zapytaliśmy naszych specjalistów, jakie ich zdaniem, na podstawię zdobytego doświadczenia, są główne czynniki zakaźne powodujące biegunkę u nowonarodzonych prosiąt. Odpowiedzi różniły się od siebie.

Guedes stawia Clostridium difficile na pierwszym miejscu na liście głównych czynników sprawczych. Wyjaśnia: Rozpoznania C. difficile znacznie wzrosły w ostatnich latach, zarówno w diagnostyce terenowej opartej na objawach i sekcji zwłok, jak iw diagnostyce laboratoryjnej.

Rotawirus zajmuje drugie miejsce na liście ze względu na wzrost liczby rozpoznań Rotawirusa typu C. Przypadki Rotawirusa A są rzadsze. Trzecią na liście jest Echerichia coli. Wskazuje, że nie należy zapominać o kokcydiozie, która jest częstym problemem na fermach w Brazylii, chociaż nie jest to biegunka „noworodkowa”, raczej występuje u starszych prosiąt.

Mówi nam, że Clostridium perfringens typu A nie jest diagnozowana w Brazylii, ponieważ nie jest jasne, jak to zdiagnozować, więc myślą o tym, gdy sprawdzają wszystko i nic nie znajdują.

Cantín podkreśla, że zwykle nie jest zaangażowany tylko jeden czynnik. Mówi, że prawie zawsze obecny jest rotawirus, ale w wielu przypadkach kontrolowanie rotawirusa nie wystarczy, aby rozwiązać problem. Zwykle istnieje drugi czynnik, którym jest czasami E. coli (zwykle beta-hemolityczna), aw innych przypadkach jest to Clostridium.

Wskazuje również na inną ważną kwestię: w niektórych gospodarstwach, w których doszło do klinicznego wybuchu epidemicznej biegunki świń, utrzymuje się ona w gospodarstwie w postaci przewlekłej i można ją znaleźć u kilkudniowych prosiąt.

Ackerman nie waha się nazwać Rotawirusa jako głównego agenta, szczególnie A i C jako najpowszechniejszych. Jego zdaniem Rotawirus B również stwarza problemy, chociaż przyznaje, że inni koledzy nie uważają, że odgrywa on znaczącą rolę.

Na drugim miejscu umieścił C. perfringens typ A i C. difficile. Ackerman wyjaśnia, że toksyna hemolityczna C. perfringens typu A stwarza problemy, choć przyznaje, że kwestia ta budzi dyskusję, a wśród lekarzy weterynarii z różnych krajów nie ma jednomyślnej opinii. Jednak powszechne stosowanie szczepionek komercyjnych oznacza, że praktycznie nie ma problemów powodowanych przez C. perfringens typu C. Biegunka wywoływana przez E. coli jest również dobrze kontrolowana przez profilaktykę szczepień.

Oczywiście TGE, PED czy delta-koronawirus mogą powodować poważne problemy, ale pojawiają się one w postaci epidemii, a nie na bieżąco. Pojawia się również kokcydioza. Podkreśla, że w diagnostyce różnicowej w USA nie należy zapominać o grypie i wirusie Seneca Valley.

Vraeghe wymienia najpierw E.Coli i C. Perfringens typu C. Wyjaśnia, że C. Perfringens typ A jest dziś często diagnozowany, ale jego zdaniem nie zawsze odgrywa on rolę patogenną. Częste są również przypadki rotawirusów typu A i C.

Podsumowując, biegunka noworodków jest starym problemem, który wydaje się nadal występować, o złożonej etiologii oraz trudnej diagnostyce i rokowaniu.

W następnym artykule omówimy strategie zapobiegania, które mogą pomóc w kontrolowaniu występowania choroby.