0
W przypadku pierwszego krycia (bez powtórek rui) loszki i maciory, należy wiedzieć, że różnice pomiędzy nimi są tak znaczne, że można by było opisać je jako dwa zupełnie inne zwierzęta. Praktycznie wszystkie maciory po odsadzeniu powracają do cyklu rujowego w fazie katabolicznej (utrata masy ciała i spadek kondycji ciała w trakcie laktacji), co negatywnie wpływa na procesy prowadzące do wyrażania objawów rujowych oraz na utrzymanie ciąży. Skoro loszki nie zmagają się z problemem z fazą kataboliczną w trakcie krycia, można by oczekiwać, że krycia będą skuteczniejsze. .
Jeśli jednak przeanalizujemy dane zgromadzone w bazie PigCHAMP Pro Europa (300,000 macior) na temat pierwszych kryć, zależnie od cyklu, w 2018, znajdziemy tam następujące informacje:
Obraz 1. Straty reprodukcyjne przy pierwszym kryciu, w 2018 (689 024 kryć), baza danych PigCHAMP Pro Europa (301 250 samic)
Najgorszą skutecznością charakteryzują się dwa pierwsze cykle, zarówno w przypadku oceny odsetka powtórnych rui oraz wskaźnika wyproszeń. Niska skuteczność krycia w drugim cyklu może być w pewien sposób uzasadniona faktem, że maciory są kryte w momencie rozpoczęcia ich pierwszej laktacji. Powszechnie wiadomo, że spadek kondycji masy ciała jest przeważnie większy w trakcie pierwszej laktacji niż w kolejnych laktacjach. Aczkolwiek w pierwszym cyklu, kiedy loszki są, w teoretycznie najbardziej optymalnej kondycji, z odpowiednią ilością rezerw tłuszczowych, wyniki są gorsze niż można by było się spodziewać.
Analizując dalej skuteczność poszczególnych kryć, wyszczególniono różne przyczyny obniżenia wskaźników rozrodczych w zależności od cyklu.
Tab. 1 Straty reprodukcyjne przy pierwszym kryciu, w 2018 (689 024 kryć), baza danych PigCHAMP Pro Europa ( 301 250 samic)
| Cykl | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7+ | Średnio |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| % Powtórek rui | 7.7 | 9.3 | 6.7 | 6.1 | 5.7 | 5.4 | 4.6 | 6.7 |
| Średni czas powtórek (dni) | 37.1 | 34.9 | 34.8 | 33.7 | 33.6 | 34.1 | 33.5 | 34.9 |
| % negatywnych ciąż w trakcie badania | 1.4 | 1.5 | 0.9 | 0.9 | 0.9 | 1.0 | 1.2 | 1.2 |
| % loch nieprośnych | 1.2 | 1.0 | 0.8 | 0.7 | 0.7 | 0.7 | 0.7 | 0.9 |
| % poronień | 1.6 | 1.3 | 1.3 | 1.3 | 1.3 | 1.3 | 1.3 | 1.4 |
| % śmiertelności | 1.7 | 1.5 | 1.6 | 1.5 | 1.6 | 1.7 | 1.9 | 1.6 |
| % brakowania | 2.2 | 2.1 | 1.8 | 1.9 | 2.2 | 2.5 | 4.0 | 2.3 |
Najbardziej zauważalne różnice pomiędzy loszkami a maciorami są następujące:
-
już wcześniej wspomniany, wyższy odsetek powtórek rui, jak również dłuższy średni czas powtórek. Loszki mają więcej powtórek rui pomiędzy 38 a 44 dniem od krycia oraz późnych powtórek.
-
w związku z powyższym, większy odsetek loszek wykazuje negatywny wynik w badaniu na ciążę: osobniki, u których nie wykryto rui bądź utraciły ciążę we wczesnej fazie po kryciu.
-
wśród loszek obserwuje się większą liczbę poronień w drugiej połowie ciąży. Odsetek poronień oraz zwierząt nieprośnych jest zdecydowanie wyższy niż w kolejnych cyklach.
Na podstawie powyższych wyników, możliwymi przyczynami obniżenia wskaźników reprodukcyjnych są::
- Nadal, w pełni nie rozumiemy loszek. Samice te odznaczają się pewnymi różnicami w porównaniu do macior wieloródek: krótsze, nieregularne ruje, problematyczne do wykrycia ruje, większe trudności z inseminacją domaciczną. Powyższe różnice nie zawsze są w pełni brane pod uwagę.
- Loszki nie otrzymują naszej uwagi, na jaką zasługują. Loszki mają tę przewagę, że nie wchodzą z poprzedniej laktacji w kolejną, ale za to muszą się dostosować do istniejących, nierzadko, trudnych warunków środowiskowych na fermie (nawet w gospodarstwach produkujących własne loszki remontowe, niezbędny jest pewien poziom aklimatyzacji). Po potwierdzeniu ciąży u loszek i ich przegrupowaniu, zmagają się one z większymi trudnościami aklimatyzacyjnymi. Ustalony protokół postępowania, odpowiednie pomieszczenia dla zwierząt oraz organizacja czasu pracy jest niezbędna, aby loszki prawidłowo przystosowały się do nowych warunków utrzymania w grupie oraz, aby doszło do prawidłowych procesów stymulacji ich organizmów. Niestety nie każdy gospodarz wdraża odpowiednie postępowania na swojej fermie, ponieważ nie jest w pełni świadomy konsekwencji jakie wynikają z niewłaściwego utrzymywania tych zwierząt. Dość często słyszy się stwierdzenie: Umieszczę loszki wcześniej w kojcach ciążowych, to nic takiego. W tym względzie musimy pamiętać, że
- zazwyczaj loszki stanowią najbardziej liczną grupę zwierząt w gospodarstwie. W związku z czym, niższa niż oczekiwana wydajność reprodukcyjna w tej grupie, znacząco wpływa na ogólną wydajność reprodukcyjną całej fermy. .
- płodność w pierwszym cyklu jest ściśle związana z życiową płodnością maciory (patrz artykuł: "Wydajność reprodukcyjna loch przewidywana na podstawie liczby prosiąt w pierwszym porodzie").Dlatego, jeśli loszka osiągnie wysoką wydajność reprodukcyjną w pierwszym cyklu, to bardzo prawdopodobne jest, że locha utrzyma wysoką wydajność przez resztę swojego życia.
Z powyższych danych wynika, że jednym z obszarów, w których przemysł trzody chlewnej, ma wciąż szerokie możliwości do poprawy (i który może przynieść duże korzyści finansowe), jest zarządzanie przyszłymi samicami hodowlanymi stada.
