Wskazówki jak prawidłowo stymulować ruję u loszek i loch po odsadzeniu

Uzyskanie dobrych wyników rozrodowych i osiągnięcie maksymalnej płodności wykorzystywanej przez nas genetyki, nadal stanowi wyzwanie dla większości gospodarstw. Dobry powrót do rui u loch po odsadzeniu prosiąt oraz loszek jest pod tym względem bardzo istotna.

Wszystkie praktyki zarządzania związane z wykrywaniem rui oraz inseminacją decydują o sukcesie w rozrodzie w danym gospodarstwie. Zaczniemy więc tę serię artykułów od początku całego cyklu i zajmiemy się w tym pierwszym artykule stymulacją rui.

Jak powinniśmy stymulować lochy po odsadzeniu?

Od pierwszego dnia po odsadzeniu. Jeśli lochy zostają odsadzone rano, tego popołudnia należy je pobudzić knurem. Pamiętaj, że ta czynność ma dwie funkcję: ekspozycja na knura i wykrywanie rui. Jeśli nie wystawimy loch na działanie knura od pierwszego dnia, nie wykryjemy wczesnych rui u loch.

Ważne jest, aby stymulować lochy przy użyciu różnych knurów, zapewniając możliwie największą różnorodność. Bardzo częstym problemem w wielu gospodarstwach jest brak knurów. Często zdarza się, że w gospodarstwach jest tylko jeden knur przeznaczony dla loszek, a drugi dla loch. Konieczne jest ciągłe zmienianie knurów wykorzystywanych do stymulowania macior w celu zwiększenia ich zainteresowania seksualnego. Idealną sytuacją byłoby posiadanie "drużyn kojcowych" liczących 2, 3 lub więcej knurów, tak aby mogły współpracować w tym samym czasie.

Ważne jest również, aby móc wykrywać ruje rano i po południu. Jeśli tylko harmonogram pracy w gospodarstwie na to pozwala. To kolejna okazja do użycia różnych knurów.

Jak ważne jest światło?

Bardzo ważne. W naszym słonecznym kraju, w Hiszpanii, często zaciemniamy nasze gospodarstwa, instalując systemy chłodzenia nad oknami. Są farmy, w których instalacja pogorszyła powrót loch do rui. Producenci w bardziej zachmurzonych krajach północnej Europy rozumieją znaczenie światła i instalują systemy sztucznego oświetlenia.

Musimy zapewnić 16 godzin białego światła. Żółte żarówki i świetlówki, które kiedyś były białe, ale brud zmniejszył intensywność i zmienił ton z białego na żółtawy, nie liczą się.

Karmienie po odsadzeniu

To bardzo ważny aspekt. Od odsadzenia do zapłodnienia maciory muszą jeść tyle, ile mogą.

Nie jest to łatwe zadanie, ponieważ niektóre lochy jedzą więcej niż inne, a w tych dniach mamy dodatkową pracę związaną z dostosowaniem dawki, ale aby mieć wytyczną, warto pamiętać: w okresie odsadzenia locha powinna jeść około połowy tego, co jadła pod koniec laktacji.

Kolejnym kluczowym aspektem jest stymulowanie loszek.

Co powinniśmy wziąć pod uwagę?

Należy wziąć pod uwagę wiele aspektów, które determinują sukces na tym etapie produkcji, ale jednym z głównych jest ustalenie właściwego czasu rozpoczęcia ekspozycji na knura.

Stymulacja powinna rozpocząć się w wieku około 180 dni. Błędem, który często obserwuję na fermach, jest umożliwienie przyszłym zwierzętom hodowlanym kontaktu z knurem aż do osiągnięcia 7,5 miesiąca życia lub więcej.

Jakość tej ekspozycji jest również niezwykle ważna. Podobnie jak w przypadku loch po odsadzeniu, zaleca się, aby kontakt miał miejsce dwa razy dziennie i z różnymi samcami, u loszek bardzo ważny jest bezpośredni kontakt z knurami.

W gospodarstwach, w których mamy genetykę cehcującą się większymi trudności z okazywaniem rui, loszki należy przyprowadzić do knura, zamiast knura do loch. W takich przypadkach konieczne jest stosowanie knurów o odpowiedniej wielkości i wieku; w wieku powyżej 10 miesięcy, które są aktywne seksualnie, ale nie przekraczają półtora roku życia. Chodzi o to, aby stymulować, a nie straszyć lub ranić loszki.

Jeśli po 40 dniach od pierwszego kontaktu z knurem locha nie pokaże objawów rui, należy ją wybrakować ze stada. W tych przypadkach nie należy stosować leczenia hormonalnego, aby uniknąć włączenia loch do stada hodowlanego, które są trudne do wejścia w ruję i prawdopodobnie będą miały te same trudności po odsadzeniu. Działanie to jest niezbędne na fermach zarodowych, ponieważ w przeciwnym razie istnieje ryzyko, że lochy przekażą tę negatywną cechę potomstwu.

Przy odpowiedniej stymulacji około 180 dnia życia większość loszek pokaże ruję w wieku 200 - 220 dni.

Po wykryciu pierwszej rui zalecam umieszczanie ich w indywidualnych kojcach. Loszki zmniejszają spożycie paszy przez kilka dni, ale po aklimatyzacji dawkę można zwiększyć do odpowiedniej ilości (flusching) w ciągu ostatnich 15 dni przed kolejną rują, zapewniając dobrą owulację i jakość zarodków po inseminacji.

Prawidłowe stymulowanie rui, zarówno u loch, jak i loszek, jest pierwszym niezbędnym krokiem dla osiągnięcia dobrych wyników rozrodczych. W następnym artykule zajmiemy się drugim krokiem: wykrywaniem rui.