0
Przestrzeganie zaleceń przy podawaniu szczepionki (ang. compliance) umożliwia dostarczenie odpowiedniej dawki antygenu. Akronim DTH oznacza nadwrażliwość typu IV lub reakcję opóźnioną. Jaki związek ma reakcja nadwrażliwości z prawidłowym prowadzeniem szczepień przeciw PCV2? Związek ten zostanie wyjaśniony w niniejszym artykule.
Fot. 1. Śródskórne podawanie antygenu.
Test wykorzystujący zjawisko DTH jest dobrze znany w medycynie ponieważ wykorzystuje się go w rozpoznawaniu gruźlicy. Próba tuberkulinowa wykorzystuj reakcję nadwrażliwości zwierzęcia na antygen, z którym wcześniej miało kontakt. Śródskórne podanie zabitych prątków gruźlicy lub oczyszczonego białka bakterii wywołuje reakcję nadwrażliwości pojawiającą się po kilku godzinach w miejscu iniekcji. Charakteryzuje ją obrzęk, zaczerwienienie i stwardnienie skóry. Od lat wiadomo, że reakcja ta wynika z odporności komórkowej. Test ten jest wykorzystywany do identyfikacji zakażonych zwierząt i jako pomoc w eradykacji gruźlicy. Jak więc test taki może być wykorzystany w ocenie poprawności wykonania szczepienia przeciw PCV2? Wyjaśnienie jest bardzo proste: PCV2 jako wirus jest wewnątrzkomórkowym patogenem, który indukuje swoistą komórkową odpowiedź odpornościową. Szczepionki przeciw PCV2 w normalnych warunkach uruchamiają zarówno humoralną jak i komórkową odpowiedź odpornościową przeciw temu wirusowi.
Fot. 2. Typowy odczyn (rumień) obserwowany 24 godziny po wstrzyknięciu antygenu w skórę brzucha.
Jak możemy wykorzystać test bazujący na DTH do potwierdzania poprawności szczepienia przeciw PCV2? To proste: powinniśmy śródskórnie podać antygen PCV2 zwierzętom co do których mamy wątpliwość czy faktycznie były zaszczepione, i musi to być wykonane w odpowiednim czasie po prawdopodobnym szczepieniu. Ponieważ szczepienie jest zwykle stosowane u 3-4 tygodniowych prosiąt a test ten może dawać wynik dodatni (o mniejszym nasileniu) u zwierząt z przeciwciałami siarowymi, zalecamy odczekanie do 7-9 tygodnia życia, czy też do 4-6 tygodnia po szczepieniu. Test ten nie jest odpowiedni do badania pojedynczych świń i powinien być stosowany w odniesieniu do większej populacji. Zaleca się poddanie badaniu 10-15 sztuk z grupy wiekowej, zależnie od wielkości grupy. Wyniki otrzymuje się po około 24 godzinach, kiedy można dokonać jakościowej oceny reakcji (dodatnia/ujemna) oraz ilościowej (średnica odczynu) (Fot. 2). Odczyn może obejmować zaczerwienienie, stwardnienie wraz z obrzękiem, lub bez, co zależy od miejsca i sposobu wykonania iniekcji antygenu. U świń 7-10 tygodniowych najlepiej wykonać iniekcję w skórę brzucha między ostatnim i przedostatnim sutkiem. Jest to szybka i bezpieczna procedura i co ważne możliwa do realizacji w terenie, bez pomocy laboratorium. Antygen można wstrzyknąć przy pomocy insulinówki lub przy użyciu innych narzędzi. Przy intrpretacji wyniku testu należy pamiętać o następujących sprawach:
-
Czułość wynosi około 80-85%. Wynika stąd, że 2-3 świnie z grupy 10-15 mogą reagować ujemnie, co nie oznacza, że nie zostały zaszczepione prawidłowo.
-
Brak reakcji nie oznacza, że świnie nie są zabezpieczone przed chorobą, ponieważ test ten wykrywa tylko poziom odporności komórkowej, a odporność zależy zarówno od odporności komórkowej jak i humoralnej (przeciwciała neutralizujące)
Test ten może być przydatny dla potwierdzania faktu, bądź jakości szczepienia świń wprowadzanych do tuczarni.
