0
Wirus zespołu rozrodczo-oddechowego świń (PRRSV) pozostaje jednym z najpoważniejszych zagrożeń dla zdrowia trzody chlewnej na świecie, powodując znaczne straty ekonomiczne. Choć znanych jest wiele dróg szerzenia zakażenia, transmisja drogą powietrzną na duże odległości była historycznie niedoceniana i wciąż stanowi przedmiot dyskusji.
Cel:
Celem niniejszego przeglądu jest identyfikacja recenzowanych publikacji dotyczących dalekodystansowej transmisji aerogennej PRRSV, które spełniły ustalone kryteria włączenia, oraz podsumowanie aktualnej wiedzy w tym zakresie.
Metody:
Przeprowadzono wyszukiwanie w bazie PubMed zgodnie z metodologią PRISMA. Ostatecznie wybrano 28 publikacji z lat 1997–2024, obejmujących badania eksperymentalne, opisy przypadków klinicznych w stadach loch i odchowalniach, prace przeglądowe oraz modele symulacyjne.
Wyniki:
Uzyskane dane pokazują, że wirus może szerzyć się w postaci aerozoli na odległość nawet do 9,1 km od źródła zakażenia, jeśli sprzyjają temu warunki środowiskowe. Na ten typ transmisji wpływa m.in. temperatura, wilgotność względna, prędkość i kierunek wiatru, zjadliwość szczepu, wielkość cząsteczek aerozolu, ukształtowanie terenu, zagęszczenie ferm loch, odchowalni i tuczników oraz stosowanie systemów filtracji powietrza. Udokumentowane przypadki wspierają również hipotezę transmisji powietrznej pomiędzy fermami oddalonymi o 6–8 km. Obecnie modele dyspersji atmosferycznej przewidują teoretyczne ryzyko zakażenia na dystansie nawet do 25 km, zwłaszcza jesienią i zimą.
Wnioski:
Dostępne dowody wskazują, że dalekodystansowa transmisja powietrzna PRRSV jest możliwa i powinna być uwzględniana w strategiach profilaktyki oraz kontroli zdrowia stad, szczególnie w regionach o dużej koncentracji trzody, gdzie kluczowe jest wzmacnianie zasad bioasekuracji.
