W niniejszej pracy przeanalizowano związek pomiędzy stresem a aktywacją odpowiedzi immunologicznej w różnych chorobach, na podstawie analizy śliny. Ponadto dokonano pierwszej próby odróżnienia pomiędzy chorobami za pomocą analizy składowych głównych. Analityka śliny składała się z pomiaru wskaźników stresu psychospołecznego (kortyzol i alfa-amylaza ślinowa), wrodzonych (białka ostrej fazy: białko C-reaktywne i haptoglobina) i adaptacyjnych markerów immunologicznych (deaminaza adenozyny, Cu i Zn) oraz parametrów stresu oksydacyjnego (pojemność antyoksydacyjna i status oksydacyjny). Łącznie 107 tuczników przebywających na fermie komercyjnej podzielono na sześć grup według oznak choroby po odpowiednim weterynaryjnym badaniu klinicznym, z uwzględnieniem grup: zdrowe świnie, świnie z wypadnięciem odbytnicy, uszkodzenia związane z gryzieniem ogona, biegunka, kulawizna lub duszność.
Związki pomiędzy stresem a markerami immunologicznymi były obserwowane z różną intensywnością. Wysoki związek zaobserwowano pomiędzy markerami stresu oksydacyjnego a adaptacyjnymi markerami immunologicznymi. Z drugiej strony, zaobserwowano umiarkowane związki pomiędzy markerami stresu psychospołecznego a markerami odporności wrodzonej i adaptacyjnej. We wszystkich stanach patologicznych stwierdzono istotne statystycznie różnice w zakresie co najmniej 4 z 11 badanych markerów śliny, przy czym żaden pojedynczy marker nie uległ dysregulacji we wszystkich chorobach. Ponadto każdy stan chorobowy wykazywał różnice w stopniu aktywacji analizowanych układów, co mogło być wykorzystane do stworzenia różnych profili ślinowych. W wyniku analizy składowych głównych wybrano dwa wymiary, które wyjaśniają 48,3% wariancji naszych danych. Kulawizna i wypadanie odbytu były dwoma stanami patologicznymi najbardziej oddalonymi od stanu zdrowego, a następnie duszność. Zmiany związane z obgryzaniem ogona i biegunka były również odległe od innych chorób, ale bliższe zdrowym zwierzętom.

Nadal istnieje możliwość poprawy, ale te wstępne wyniki wykazały duży potencjał w wykrywaniu i charakteryzowaniu chorób przy użyciu profilowania biomarkerów śliny w najbliższej przyszłości.
Sánchez J, Matas M, Ibáñez-López FJ, Hernández I, Sotillo J, Gutiérrez AM. The Connection Between Stress and Immune Status in Pigs: A First Salivary Analytical Panel for Disease Differentiation. Front. Vet. Sci. 2022; 9:881435. doi: 10.3389/fvets.2022.881435

![Ryc. 1. Stężenie badanych analitów ślinowych [CRP (A), Hp (B), ADA (C), Cu (D), Zn (E), TAC (F), HRT (G), stosunek HRT/TAC (H ), alfa-amylaza ślinowa (I) kortyzol (J) i TP (K)] u zdrowych świń (n = 40) i zwierząt ze stanem patologicznym](https://www.3trzy3.pl/3tres3_common/art/pl/5175/dane-z-analizy-śliny_252892.jpg?w=820&q=1&t=1664976448)