0
Często głównym zarzutem wobec obecnego modelu warunków utrzymania tuczników jest to, że jednolita podłoga rusztowa zagraża dobrostanowi zwierząt. Jednym ze sposobów poprawy tego aspektu jest zaoferowanie zwierzętom różnorodnych możliwości. Ważne jest, aby umożliwić zwierzętom zorganizowanie przestrzeni życiowej w trzech strefach: strefie odpoczynku, strefie zasobów (pasza, woda i urozmaicenie środowiska) oraz strefie defekacji. Aby ograniczyć konkurencję i walki, należy stosować dobre praktyki w tych trzech obszarach.
W ramach projektu Bâtiporc C4E, kierowanego przez Ifip (Institut du porc, Francja), przeprowadzono szereg wizyt w gospodarstwach rolnych i rozmów z rolnikami, którzy zastosowali te zasady. Celem projektu jest zaprojektowanie nowej generacji chlewni poprzez zaproponowanie budynku spełniającego wiele kryteriów, uwzględniających:
- Dobrostan
- Ergonomia pracy
- Poszanowanie środowiska
- Oczekiwania społeczne
Przegląd gęstości obsady zwierząt jest często konieczny w celu zróżnicowania rodzajów podłóg i ułatwienia wydzielenia stref. Na tuczarni z podłogami rusztowymi strefy te są dość zwarte i zajmują 0,65 m² na świnię.
- Rozmieszczenie poideł i materiałów urozmaicających: W systemie żywienia na mokro, hodowcy zazwyczaj umieszczają poidła i materiały urozmaicające w tym samym miejscu. Dzięki temu strefa aktywności znajduje się po jednej stronie kojca, a pozostała przestrzeń jest przeznaczona na miejsca odpoczynku i defekacji.
- Rozrzucenie materiałów manipulacyjnych, w całym kojcu zwiększa aktywność zwierząt, co negatywnie wpływa na komfort tych, które chcą odpocząć i może prowadzić do problemów behawioralnych. Aby taki układ zadziałał, należy zmniejszyć zagęszczenie zwierząt (na przykład o 1 m² na świnię), aby zwolnić przestrzeń. W większości przypadków pozwala to na lepsze wykorzystanie potencjału zwierząt i ułatwia im dostęp do zasobów.
- Miejsce do odpoczynku może być rozsądnym rozwiązaniem, aby wyznaczyć strefę odpoczynku. Zaleca się jednak zmniejszenie obsady, aby zmaksymalizować szanse na utrzymanie jej w czystości. Należy zwrócić szczególną uwagę na warunki projektowe (rozmiar, położenie, układ kojca itp.). W kontekście wysokich kosztów budowy chlewni i dążenia do całkowitego wyeliminowania niepotrzebnej zabudowy gruntów rolnych, redukcja obsady może wydawać się skomplikowana. Oznacza to albo zmniejszenie liczby loch, aby zadowolić się istniejącymi budynkami, albo budowę nowych.
- Innym rozwiązaniem mogłoby być zwiększenie liczebności grup tuczników. Koncepcja ta została już zastosowana przy grupowaniu loch prośnych w 2013 roku. Rolnicy, którzy wybrali system utrzymania zakładający grupy liczące ponad 40 loch, mogli zgodnie z prawem zmniejszyć powierzchnię przypadającą na zwierzę o 10%. Stadne zachowanie świń oraz ich zdolność do organizowania przestrzeni życiowej pozwalają na efektywniejsze wykorzystanie miejsca, gdy liczebność grupy przekracza pewien próg. Podobne zjawisko obserwuje się w sektorze tuczników utrzymywanych w dużych grupach (kojce po 100 świń lub więcej). Jednak taki wybór nie jest łatwy i wiąże się z innymi ograniczeniami, które należy uwzględnić – m.in. heterogeniczność stada, sposób karmienia, zarządzanie zdrowotne itd
- Kombinacjas powierzchni ze ściółką ze słomy (około 1 m²/świnię) z powierzchnią rusztową (od 0,2 do 0,4 m²/świnkę) daje wiele możliwości aranżacji kojca. Słoma służy zarówno jako miejsce odpoczynku, jak i miejsce wzbogaconego środowiska.
- System karmienia i poidła zazwyczaj znajdują się na podłodze rusztowej, obszarze określanym również jako strefa defekacji. Dlatego konieczne jest zaprojektowanie systemu wentylacji, który wyeliminuje dyskomfort w tym obszarze.
- Najlepszym rozwiązaniem do usuwania gnojowicy spod rusztowej podłogi jest zgarniacz, ponieważ grawitacyjnie trudno byłoby usunąć resztki słomy. Głównym zagrożeniem związanym z tego typu konstrukcją jest odwrotne korzystanie z tych obszarów w lecie, ponieważ fermentacja słomianej ściółki generuje ciepło, a świnie będą spać na rusztowej podłodze, aby się ochłodzić. Prawdopodobnie będzie to przeszkadzać innym świniom w jedzeniu i piciu.
-
Należy pamiętać, że w przypadku podłóg w pełni rusztowych i standardowego zagęszczenia zwierząt, często konieczne jest zgrupowanie karmników, poideł i materiałów urozmaicających w tym samym obszarze, aby ograniczyć aktywność w kojcu. Jeśli zagęszczenie zwierząt w systemie rusztowym zostanie zmniejszone (np. 1 m²/świnię), możliwe jest rozproszenie zasobów, aby ułatwić zwierzętom dostęp bez ryzyka naruszenia strefy odpoczynku.
-
Jeżeli strefa odpoczynku, podłoga rusztowa i karmienie kaszką/płynem są ze sobą połączone, należy zadbać o to, aby cała strefa była sucha.
Podsumowując, rozmieszczenie poszczególnych obszarów w kojcach jest wciąż bardzo teoretyczne, a różne zdarzenia mogą zmieniać sposób, w jaki zwierzęta zajmują przestrzeń. Niemniej jednak zaobserwowaliśmy, że rozmieszczenie poszczególnych obszarów w zagrodzie jest bardziej złożone w systemie żywienia płynnego z długimi karmnikami korytowymi niż w przypadku karmników suchych lub systemów żywienia RFID, ponieważ obszar karmienia jest większy i blokuje geometrię zagrody, ograniczając możliwości układu.
W ramach projektu Bâtiporc C4E we współpracy z Izbami Rolniczymi Bretanii i Kraju Loary udostępniane są arkusze techniczne, które mają pomóc rolnikom i ich doradcom w projektowaniu nowych obiektów dla trzody chlewnej.: https://batiporc.ifip.asso.fr/
