Stres cieplny, nasilony przez zmiany klimatu, znacząco zmniejsza spożycie paszy przez lochy karmiące, wpływając na ich dobrostan, produkcję mleka i wydajność rozrodczą. To zmniejszenie spożycia energii zmusza je do mobilizacji rezerw organizmu. Aby złagodzić te skutki, proponuje się strategie takie jak diety o mniejszym działaniu termogenicznym lub modyfikacje harmonogramów karmienia w celu uniknięcia najgorętszych godzin. W związku z tym przeprowadzono dwa niezależne badania w warunkach kontrolowanych, aby ocenić wpływ różnych strategii żywieniowych (diety normalnej i diety o mniejszym działaniu termogenicznym) oraz sposobu żywienia u loch karmiących narażonych na przewlekły (T1) lub ostry (T2) stres cieplny.


Materiały i metody
W sumie 144 lochy (Wielka Biała × Landrace) były uwzględnione w badaniu, pogrupowane po 24 sztuki. Badanie było podzielona na dwa etapy:
- Etap 1 (T1): lochy poddawano przewlekłemu stresowi cieplnemu (stałe 25 °C) przez cały okres laktacji, który trwał 28 dni.
- Etap 2 (T2): strategie żywieniowe nie były stosowane przez cały okres laktacji, lecz dostosowywano je do warunków temperaturowych.
Na początku fazy T2 wszystkie lochy poddano zabiegowi TEM. Następnie, w zależności od pogody, stosowano różne strategie: jeśli spodziewano się wysokich temperatur, a temperatura w pomieszczeniu osiągnęła 25°C, modyfikowano żywienie od godziny 17:00 i utrzymywano przez całą falę upałów, nawet przez dwa lub trzy kolejne dni. Po zakończeniu fali upałów ponownie stosowano standardowy sposób żywienia (TEM), aż do powrotu ekstremalnych temperatur.
W obu badaniach stosowano te same metody postępowania przez cały okres laktacji (28 dni):
- T1 – TEM: dieta standardowa (9,5 MJ NE/kg; 73,6% NE/ME), podawana w konwencjonalnych porach karmienia;
- T2 – ALI: dieta mniej termogeniczna (10,3 MJ NE/kg; 76,3% NE/ME), podawana w tych samych porach karmienia co dieta TEM;
- T3 – DIS: dieta TEM, podawana z pominięciem najgorętszych pór.
Pobranie paszy i energii netto, utratę masy ciała, tłuszcz grzbietowy (BF), masę mięśniową grzbietu (BM), przyrost miotu i dystrybucję paszy mierzono w każdym momencie karmienia.
Wyniki
Stres przewlekły (T1): Lochy w grupie otrzymującej ALI spożywały więcej NE (61,3 MJ/d) w porównaniu z grupą otrzymującą DIS (49,7 MJ/d) i TEM (51,4 MJ/d) (P = 0,001). To wyższe spożycie w grupie otrzymującej ALI zmniejszyło również utratę masy mięśniowej m. najdłuższego grzbietu (LDT: -2,8 mm, co odpowiada -3%) w porównaniu z grupą otrzymującą DIS (-9,2 mm, -15%) i TEM (-7,1 mm, -11%) (P = 0,007), bez istotnego wpływu na utratę masy ciała lub słoniny.
Stres ostry (T2): Lochy w grupach ALI (60,3 MJ/d) i DIS (57,0 MJ/d) spożywały więcej NE niż TEM (48,5 MJ/d) (P = 0,004). Pobranie suchej masy było również wyższe w grupach ALI i DIS (P = 0,004). Nie zaobserwowano jednak istotnych różnic w mobilizacji rezerw organizmu (masa żywa, mięsień najdłuższy grzbietu i grubość słoniny) między grupami. Maciory w grupie DIS wolały pobierać część swojego pożywienia w chłodniejszych porach dnia podczas fal upałów.
W żadnym z badań nie stwierdzono różnic w wydajności prosiąt.
Tabela 1: Podsumowanie kluczowych wyników dotyczących wydajności loch.
Parametr | T1 (Stres przewlekły) |
T2 (Stres ostry) |
||||
---|---|---|---|---|---|---|
TEM | DIS | ALI | TEM | DIS | ALI | |
Spożycie suchej masy |
5.41a | 5.23a | 5.95b | 5.11a | 6.00b | 6.10b |
Spożycie energii net. |
51.4a | 49.7a | 61.3b | 48.5a | 57.0b | 60.3b |
Utrata grubości mięśnia najdłuższego grzbietu (LDT), % |
-11a | -15a | -3b | -15 | -9 | -10 |
Utrata wagi ![]() |
-16 | -15 | -13 | -16 | -13 | -14 |
Utrata grubości słoniny |
-23 | -25 | -21 | -27 | -24 | -23 |
Skróty: TEM=kontola, DIS=TEM z podzielonymi karmieniami o różnych porach, ALI=dieta mniej homogenna. LDT=grubość mięśnia najdłuższego grzbietu, LW=masa żywa, BFT=grubość słoniny. Różne litery
(a, b) w tym samym rzędzie i w ramach tej samej próby wskazują na istotne różnice (P<0.05 lub P<0.01 zgodnie z artykułem oryginalnym). Wartości bez liter dla LDT, LW i BFT w T2 nie pokazują istotnych różnic (P > 0.05).
Dyskusja
Badanie potwierdza negatywny wpływ zarówno przewlekłego, jak i ostrego stresu cieplnego na pobieranie paszy przez lochy karmiące oraz weryfikuje strategie żywieniowe i zarządzania w celu jego złagodzenia.
Dieta mniej termogeniczna (ALI) konsekwentnie zwiększała spożycie NE w obu warunkach stresu, pomagając zachować mięsień najdłuższy grzbietu podczas stresu przewlekłego.
Z drugiej strony, modyfikacja harmonogramu żywienia (DIS), poprzez unikanie jedzenia w najgorętsze godziny dnia, zwiększała spożycie NE tylko podczas fal upałów (stres ostry), bez efektu w warunkach stresu przewlekłego. Sugeruje to, że korzyści z dostosowania harmonogramu żywienia są największe, gdy stres cieplny ma charakter przejściowy, ponieważ ułatwia to przesunięcie spożycia na chłodniejsze pory dnia.
Podsumowując, obie strategie są skutecznymi narzędziami. Dieta mniej termogeniczna (ALI) oferuje bardziej spójne korzyści w różnych scenariuszach stresu cieplnego. Modyfikacja harmonogramów żywienia (DIS) jest skuteczna w przypadku fal upałów, ale jej wdrożenie zależy od posiadania wystarczająco elastycznych systemów żywienia. Wybór między różnymi strategiami będzie zależał od dominującego rodzaju stresu cieplnego i infrastruktury gospodarstwa.
Treść przygotowana przez redakcję 333, jako podsumowanie “Suffit-il d'utiliser un aliment moins thermogène ou d'éviter la distribution de repas pendant les heures les plus chaudes de la journée pour améliorer l'ingéré énergétique de la truie allaitante exposée à un stress thermique chronique ou ponctuel ?”
Nathalie QUINIOU (1), Julie DUPUIS (1), David RENAUDEAU (2)
(1) IFIP - Institut du Porc, 9 Boulevard du Trieux, 35740 Pacé, France
(2) PEGASE, INRAE, INSTITUT AGRO, 16 Le Clos, 35590 St-Gilles, France