Grypa

Grypa jest chorobą układu oddechowego o dużym znaczeniu, ze względu na szybką transmisję i potencjał zoonotyczny.

Inne nazwy: grypa świń, świńska grypa, wirus grypy tupy A

Więcej informacji o diagnostyce laboratoryjnej

Czynnikiem etiologicznym grypy świń jest wiele wirusów grypy typu A, blisko ze sobą spokrewnionych, które cechuje zdolność do zmiany struktury antygenowej i tworzenia nowych szczepów.

Poszczególne serotypy identyfikuje się przez białka powierzchniowe, nazywane "H" i "N". Trzy serotypy najczęściej występujące u świń to H1N1, H1N2, H3N2. W obrębie tych serotypów jest wiele szczepów, które mają odmienną patogeniczność i nie występuje między nimi odporność krzyżowa.

Okres inkubacji jest bardzo krótki, 12 do 48 godzin. Atakuje układ oddechowy. Wirus może zatakować cała fermę w ciągu kilku dni. Ta wysoka zaraźliwość jest niemal jedyną cechą pomocną w postawieniu diagnozy.

Choroba może spowodować bezpłodność w trzech ważnych okresach i w każdym z nich przyczyną jest gorączka, a konsekwencje zależą od stadium ciąży, ponieważ wirus nie atakuje całego organizmu i nie przechodzi przez barierę łożyskową. Tak więc płody nie są zakażone.

1. Najpierw, jeśli lochy zostaną zakażone w ciągu 21 pierwszych dni ciąży, wirus może uniemożliwić implantację rozwijających się zarodków, co spowoduje zwiększony odsetek powtórnych rui w dniu 21. Jeżeli dojdzie do implantacji przed zakażeniem, 14 do 16 dni po inseminacji, to obserwuje się późne powtórki rui.
2. Następnie, jeśli do zakażenia dojdzie w ciągu pierwszych 5 tygodni ciąży, może pojawić się zamieranie zarodków i ich reabsorbcja, co prowadzi do obecności w stadzie "pustych" loch. Zakażenia może wpłynąć na wielkość miotu, ze względu na reabsorpcję zarodków. Pod koniec ciąży może dochodzić do ronień lub obecności późno zmumifikowanych płodów podczas porodu.
3.  Trzecią istotną sprawą jest wpływ zakażenia na knury, u których dochodzi do zwiększenia temeperatury ciała, co wpływa na jakość nasienia i spadek płodności na okres 4 do 5 tygodni.

W dużych fermach grypa może skończyć się postacią endemiczną, z okresowymi wybuchami choroby z objawami klinicznymi i problemami rozrodczymi. Na jednej fermie może krążyć wiele różnych szczepów.

Lochy

• Podwyższona temperatura ciała może powodować ronienia.
• Kaszel.
• Zapalenie płuc.

Gdy wirus pierwszy raz wkracza na fermę, 2 lub 3 zwierzęta wykazują objawy kliniczne przez pierwsze 2 dni, a następnie dochodzi do:

• Po 2 do 3 dniach od introdukcji wirusa obserwuje się gwałtowny wybuch choroby, podczas którego niemal wszystkie zwierzęta przestają jeść i wykazują objawy ciężkiej choroby.
• Dopiero po pojawieniu się objawów ze strony układu oddechowego, z kaszlem, zapaleniem płuc, gorączką i utratą apetytu, uwidacznia się wpływ na parametry rozrodcze.
•  Ostre objawy ze strony układu oddechowego bez żadnych infekcji towarzyszących trwają od 7 do 10 dni ( w zależności od tego, jak długo trwa kontakt między grupami).

Reszta fermy:

• Szybki początek i ostra choroba u loch.
• Kaszel i zapalenie płuc, które się szybko rozprzestrzenia między zwierzętami.
• Zwierzęta zdrowieją w ciągu 7- 10 dni.
• Późne powtórki po odsadzeniach.
• Wzrost powrotów rui w 21 dni.
• Wzrost powrotów rui wykraczający poza normę.
• Wzrost liczby pustych loch na porodówkach.
• Wzrost liczby ronień, zwłaszcza w ostatnim trymestrze ciąży.
• Wzrost liczby prosiąt martwo urodzonych, przedłużające się porody.
• Czasem zwiększona częstość występowania prosiąt zmumifikowanych.

Prosięta ssące

• Objawy u prosiąt występują rzadko, zwykle wtedy, gdy choroba po raz pierwszy pojawia się w stadzie.
• Siara może zapobiec zakażeniu przez okres laktacji.
• Kaszel.
• Zapalenie płuc.
• Gorączka.

Prosięta odsadzone i tuczniki

Ostra choroba

• Zwykle świnie nagle zaczynają zalegać.
• Duszność.
• Uporczywy kaszel.
• Większość zwierząt wygląda na konające, lecz jeśli ferma nie ma innych problemów z chorobami oddechowymi, przeżywają bez leczenia.
• Wirus grypy sam powoduje zapalenie płuc, a w połączeniu z innymi zakażeniami, np. Actinobacillus pleuropneumoniae i PRRS, mogą pojawiać się przewlekłe, ciężkie do wyleczenia objawy oddechowe. Najbardziej chore świnie muszą być leczone antybiotykami, aby zapobiec dalszemu rozwojowi zapalenia płuc.

Choroba endemiczna

• W tym przypadku wirus stale krąży na fermie w małych grupach świń, głównie prosiąt odsadzonych. Wirus może być odpowiedzialny za utrzymujące się choroby układu oddechowego, z objawami jak w przypadku ostrej choroby lecz o mniejszym nasileniu.

Grypa może być wprowadzona i utrzymywana przez:

• Zakażonych ludzi
• Zakażone świnie
• Ptactwo, głównie ptactwo wodne jest rezerwuarem tego zarazka.
• Bakteryjne infekcje wtórne.
• Współistniejącą infekcję PRRSV.
• Wahania temperatury.
• Stres.
• Wilgotne podłoże.
• Nieodpowiednie środowisko i zła wentylacja powodują większe nasilenie objawów klinicznych.

Więcej informacji o diagnostyce laboratoryjnej

W przypadku ostrej choroby rzetelna diagnoza może zostać postawiona na podstawie obserwowanych objawów klinicznych, ze względu na fakt, że inne choroby nie mają tak gwałtownego przebiegu i nie przenoszą się między zwierzętami tak szybko. Próbki krwi pobrane od loch na początku choroby i 2-3 tygodnie później mogą pokazać wzrost miana przeciwciał. Wirus grypy może być zidentyfikowany w wymazach z nosa metodą PCR. Można w tym celu użyć także płynu ustnego, co daje dobre rezultaty.

Jednak endemiczna postać choroby może być trudna w różnicowaniu z innymi chorobami wirusowymi. W diagnostyce różnicowej należy wziąć pod uwagę PRRS i chorobę  Aujeszkyego.

W celu ustalenia krążącego szczepu konieczne jest wykonanie sekwencjonowania.

• Lochy używane do rozrodu i knury, które mają ostre objawy chorobowe, takie jak podwyższona temperatura i przyspieszony oddech, muszą być leczone antybiotykami o szerokim spektrum.
• Kontrola wtórnych zakażeń bakteryjnych antybiotykami.
• Leczenie iniekcyjne najciężej chorych zwierząt.
• Leki podawane w wodzie do picia przez 3 do 5 dni.
• Stosowanie leków przeciwzapalnych w celu zmniejszenia uszkodzeń układu oddechowego.
• Na rynku istnieje wiele skutecznych szczepionek, jednak ważne by dana szczepionka zawierała odpowiednio dobrany do fermy szczep.